Christos Voulgaris

Έτος ίδρυσης: Active over several generations
Όνομα ιδιοκτήτη/ιδρυτή: Χρήστος Βούλγαρης
Σύνδεσμοι:

Ο κ. Χρήστος ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ είναι αγρότης και ιδιοκτήτης ελαιώνων στην περιοχή του Αγίου Κωνσταντίνου στη Φθιώτιδα. Οι ελαιώνες ανήκουν στην οικογένεια από προηγούμενες γενιές και ο κ. Βούλγαρης συνεχίζει την οικογενειακή παράδοση. Εκτός από την ελαιοκαλλιέργεια, ασχολείται επαγγελματικά και με τη μελισσοκομία.

Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ο κ. Βούλγαρης είναι επίσης πρόεδρος του τοπικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιολάδου Αγίου Κωνσταντίνου, ο οποίος έχει 210 εγγεγραμμένα μέλη, τα περισσότερα από τα οποία ασχολούνται με την καλλιέργεια ελαιόδεντρων. Συνολικά, η συνολική έκταση των ελαιώνων από τα μέλη τους αντιστοιχεί σε 750 στρέμματα ή περίπου 127.500 ελαιόδεντρα. Μέσω αυτού του ρόλου εκπροσωπεί και φροντίζει για τα θέματα που απασχολούν τους αγρότες της περιοχής, ένα από τα οποία είναι η ζήτηση αγροτικών μόνιμων ή εποχικών εργατών.

Επιπλέον, είναι υπέρμαχος της κυκλικής οικονομίας και της προστασίας του περιβάλλοντος και για το λόγο αυτό έχει συμμετάσχει σε σημαντικά ερευνητικά και επιδεικτικά εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα και έργα, όπου έχουν πραγματοποιηθεί πιλοτικές δράσεις στους ελαιώνες του και σε ελαιώνες που ανήκουν σε μέλη του Συνεταιρισμού. Πουλάει ελαιόλαδο, επιτραπέζιες ελιές και ποικιλία μελιού σε χονδρέμπορους αλλά και απευθείας στους καταναλωτές.

Στον Άγιο Κωνσταντίνο υπάρχει ένας από τους πιο ιστορικούς ελαιώνες στην Ελλάδα, ο οποίος αποτελεί μέρος του ευρύτερου ελαιώνα της Φθιώτιδας. Εκτείνεται σε πάνω από 2000 στρέμματα, του οποίου οι κύριες ποικιλίες είναι η Αμφίσσης και δευτερευόντως η Καλαμών, δηλαδή κυρίως για την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών.

Το βασικότερο χαρακτηριστικό των ποικιλιών αυτών είναι ότι παράγουν μεγάλες ποσότητες ξύλου όταν κλαδεύονται.

Οι ελαιοκαλλιέργειες στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα κατακερματισμένες- ενδεικτικά, στην περιοχή του Αγίου Κωνσταντίνου, ο τοπικός συνεταιρισμός έχει 210 εγγεγραμμένα μέλη και περίπου 750 στρέμματα ελαιώνων (που αντιστοιχούν σε 3,6 στρέμματα/αγρότη ή 612 ελαιόδεντρα ανά αγρότη κατά μέσο όρο). Οι αγρότες συλλέγουν τις ελιές από τα τέλη Οκτωβρίου έως τον Δεκέμβριο- εάν ο σκοπός της καλλιέργειας είναι η παραγωγή ελαιολάδου, πωλούν το προϊόν τους στα τοπικά ελαιοτριβεία, τα οποία συνήθως έχουν σχετικά μικρή παραγωγική ικανότητα ελαιολάδου για την Ελλάδα.

Γενική περιγραφή του οργανισμού και των δραστηριοτήτων του

Στον Άγιο Κωνσταντίνος βρίσκεται ένας από τους ιστορικότερους ελαιώνες της Ελλάδας, ο οποίος είναι μέρος ενός μεγαλύτερου ελαιώνα στην Φθιώτιδα. Εκτίνεται σε πάνω από 2000 στρέμματα, των οποίων οι κύριες ποικιλίες είναι η Αμφίσσης και δευτερευόντος η Καλαμών, που σημαίνει κυρίως για την παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς. Το πιο βασικό χαρακτηριστικό αυτών των ποικιλιών είναι ότι παράγουν μεγάλες ποσότητες ξύλου όταν κλαδεύονται. Οι ελαιοκαλλιέργειες στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά κατακερματισμένη. Ενδεικτικά, στην περιοχή του Αγίου Κωνσταντίνου, ο τοπικός Συνεταιρισμός έχει 210 εγγεγραμμένα μέλη και 750 εκτάρια ελαιοκαλλιέργειας (αντιστοιχούν κατά μέσο όρο σε 3,6 εκτάρια /αγρότη ή 612 ελαιόδεντρα ανά αγρότη). Οι αγρότες συλλέγουν τον καρπό από το τέλος Οκτωβρίου έως τέλος Δεκεμβρίου. Εάν ο σκοπός της καλλιέργειας είναι η παραγωγή ελαιολάδου, πωλούν το προϊόν τους σε τοπικά ελαιοτριβεία  τα οποία συνήθως είναι σχετικά μικρής παραγωγικής ικανότητας ελαιολάδου για την Ελλάδα.

Χώρα προέλευσης των μεταναστών εργαζομένων

Στη συγκεκριμένη αγροτική επιχείρηση, ο ιδιοκτήτης εργάζεται ο ίδιος μαζί με δύο μόνιμους, πλήρους απασχόλησης εργάτες τους οποίους προσέλαβε πριν 15 χρόνια και με 6 εποχικούς εργάτες κατά τη διάρκεια της συγκομιδής.

Αριθμός εργαζομένων και μετανάστες εργαζόμενοι του οργανισμού

Όπως έχει ήδη αναφερθεί, ο κ. Βούλγαρης είναι αγρότης και ιδιοκτήτης ελαιώνων στην περιοχή του Αγίου Κωνσταντίνου της Φθιώτιδας. Οι ελαιώνες του ανήκουν στην οικογένεια από προηγούμενες γενιές και ο ίδιος συνεχίζει την οικογενειακή παράδοση. Έχει στην κατοχή του 7 στρέμματα ελαιώνες τόσο στο πεδινό τμήμα του Αγίου Κωνσταντίνου όσο και στα υψίπεδα, όπου βρίσκονται τα αρχαιότερα ελαιόδεντρα. Η ελαιοκαλλιέργεια ακολουθεί τις ελαιοκομικές πρακτικές, οι οποίες εξαρτώνται κάθε χρόνο κυρίως από τις καιρικές συνθήκες. Οι καλλιεργητικές πρακτικές είναι κυρίως φυτοπροστασία, λίπανση, κλάδεμα, αφαίρεση ή ενσωμάτωση κλαδέματος και όργωμα (ανάλογα με το χωράφι). Καλλιεργεί ποικιλίες Αμφίσσης και Καλαμών και παράγει ετησίως συνολικά 5 τόνους ελιές για ελαιόλαδο και 15 τόνους επιτραπέζιες ελιές. 

Είναι επίσης ενεργός στον τομέα της μελισσοκομίας έχοντας αφιερώσει 4 εκτάρια σε αυτή τη δραστηριότητα. Σε αυτόν τον τομέα η απαιτούμενη εργασία γίνεται από τον ίδιο και μέλη της οικογένειάς του, αλλά τις περιόδους που η εργασία είναι πολύ εντατική, προσλαμβάνει έναν με δύο εργάτες. Η συνολική ετήσια παραγωγή μελιού (όλων των ποικιλιών) είναι 450 κιλά.

Προέλευση των διακινούμενων εργαζομένων στο εσωτερικό της χώρας

Και οι μόνιμοι και οι εποχικοί είναι από την Αλβανία

Παρουσίαση της πρωτοβουλίας/ων που υλοποιήθηκε/καν

Λόγοι και κίνητρα της πρωτοβουλίας ένταξης που αφορά τους μετανάστες

Σταδιακά, τις τελευταίες δεκαετίες, οι ντόπιοι εργάτες γης σε αγροτικές περιοχές καταγράφονται να εγκαταλείπουν την ύπαιθρο και την αγροτική εργασία και να επιλέγουν άλλους επαγγελματικούς τομείς, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του αγροτικού πληθυσμού. Η συνεχής ανάγκη για εργάτες γης καλύφθηκε σταδιακά με την απασχόληση μεταναστών, κυρίως από τις γειτονικές χώρες της Ελλάδας (Αλβανία, Βουλγαρία). Όμως, ειδικά τα τελευταία 3 χρόνια, υπάρχει έλλειψη αλλοδαπών εργατών γης, μόνιμων και εποχιακών, γεγονός που οδηγεί τους αγρότες να αποφασίζουν ακόμη και να μην συγκομίσουν τα προϊόντα τους.

Στην περίπτωση του κ. Βούλγαρη, εδώ και αρκετά χρόνια εργάζονται κοντά του τόσο μόνιμοι όσο και εποχικοί μετανάστες, που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα ή έρχονται κάθε χρόνο. Ο αγρότης προσέλαβε τους μόνιμους μετανάστες πριν από 15 χρόνια και καθώς τους πρόσφερε μόνιμη εργασία και ένα μέρος να ζήσουν αποφάσισαν να φέρουν τις οικογένειές τους στην περιοχή. Ο αγρότης φρόντισε για τις γραφειοκρατικές διαδικασίες. Έχει αναπτύξει καλές σχέσεις μαζί τους και οι δύο πλευρές είναι ικανοποιημένες. Από τη μια ο εργοδότης με τις επιδόσεις, τη συνέπεια και τους όρους συνεργασίας και από την άλλη οι εργαζόμενοι με τις συνθήκες εργασίας, την ασφάλεια, την ασφάλιση και την ημερήσια τιμή που έχουν συμφωνήσει.

Αριθμός εργαζομένων και αριθμός μεταναστών εργαζομένων που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία ένταξης

8 εργάτες μετανάστες

Περιγραφή της διαδικασίας ένταξης βήμα προς βήμα

Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού στον πρωτογενή τομέα ταλαιπωρούν τους αγροτικούς συνεταιρισμούς της χώρας, πυροδοτώντας μια σειρά προβλημάτων γύρω από την παραγωγή. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που απασχολεί τον αγροτικό τομέα, πυλώνα της ελληνικής οικονομίας, που συμβάλλει σημαντικά στην ισορροπία του. Στην Ελλάδα, όπως και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι αναζήτησης και πρόσκλησης εργατών γης. Όπως, μέσω κρατικών ψηφιακών εφαρμογών για αναζήτηση και αίτηση για εργαζομένους και θέσεις εργασίας αντίστοιχα. Μέσω συμφωνιών μεταξύ κρατών και κανονιστικού πλαισίου εφαρμογής. Μέσω εξειδικευμένων πρακτόρων που παρέχουν υπηρεσίες σε εργοδότες και εργαζόμενους, μέσω γνωριμιών και συστάσεων, μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε συγκεκριμένες σελίδες κ.λπ.

Η διαδικασία ένταξης των μεταναστών εργατών γης στην περίπτωση των μόνιμων εργαζομένων του κ. Βούλγαρη έγινε ομαλά γιατί οι εργαζόμενοι βρίσκονταν ήδη πολλά χρόνια στην Ελλάδα και έτσι είχαν ήδη μάθει τη γλώσσα σε ικανοποιητικό επίπεδο και είχαν ενσωματωθεί-εναρμονιστεί με την τοπική κοινωνία πλήρως.

Η ένταξη των εποχικών εργαζομένων στην περίπτωση του κ. Βούλγαρη έχει ομοιότητες με τους μόνιμους εργαζομένους, γιατί η πρόσληψη γίνεται μέσω συστάσεων και αφορά εργαζόμενους ίδιας εθνικότητας (Αλβανίας), που βρίσκονται ήδη πολλά χρόνια στην Ελλάδα, μιλώντας τη γλώσσα, έχοντας εγκατασταθεί με την οικογένεια τους σε δικό τους σπίτι.

Αντίκτυπος των πρωτοβουλιών

Κύριες επιπτώσεις στη διαχείριση πολυπολιτισμικών ομάδων

Παρά το γεγονός ότι η επιλογή των μεταναστών ως εργατών γης ήταν κάπως αναγκαστική λόγω έλλειψης γηγενών εργατών, στην περίπτωση του κ. Βούλγαρη η συνεργασία εργαζομένου και εργοδότη ήταν ομαλή. Σε αυτό συνέβαλε η εξειδίκευση των εργαζομένων και κυρίως η γνώση της γλώσσας που επέτρεψε την καλή επικοινωνία και κατανόηση από την αρχή.

Οι όποιες διαφορές σε κουλτούρα, πολιτισμό, διατροφή, λειτούργησαν μάλλον θετικά, δίνοντας την ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων και γνωριμία.

Κύριες επιπτώσεις στην ένταξη στην αγορά εργασίας

Μια έντονη ανησυχία που έχουν πάντα οι εργοδότες σε εργασίες που απαιτούν ομαδική εργασία και συνεργασία, είναι να υπάρχει αμοιβαία κατανόηση και σεβασμός μεταξύ των εργαζομένων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η καλή συνεργασία και η κατανόηση επιτρέπει την ολοκλήρωση της δουλείας γρήγορα και καλά. Επιπλέον, δίνει ικανοποίηση στον εργαζόμενο ότι είναι επαρκής και αποτελεσματικός και ελαχιστοποιεί την ανασφάλεια για τη δουλειά του.

Για τον εργοδότη, ένα πρόσθετο πλεονέκτημα της γρήγορης και καλής εκτέλεσης της δουλειάς είναι ότι δεν χρειάζεται να αντιμετωπίσει εντάσεις και ζητήματα μεταξύ των εργαζομένων.

Η ένταξη των μεταναστών εργαζομένων στο χώρο εργασίας στην περίπτωση του κ. Βούλγαρη ήταν ομαλή χωρίς προβλήματα λόγω της ικανοποιητικής γνώσης της ελληνικής γλώσσας των εργαζομένων. Επιπλέον, οι οικονομικές συνθήκες και οι όροι εργασίας των μεταναστών εργαζομένων είναι οι ίδιοι και έτσι αισθάνονται ίσα μέλη της ομάδας.

Το μόνιμο προσωπικό είναι ικανοποιημένο γιατί έχει σταθερή εργασία όλο το χρόνο καθώς και κοινωνική ασφάλιση. Επιπλέον, ο μισθός τους καταβάλλεται έγκαιρα και με συνέπεια. Οι εποχικά εργαζόμενοι από την άλλη είναι επίσης ικανοποιημένοι γιατί εξασφαλίζουν εργασία και εισόδημα κάθε χρόνο κατά την περίοδο συγκομιδής των ελαιώνων, αλλά και καταλύματα που τους προσφέρονται χωρίς επιβάρυνση.

Κύριες επιπτώσεις στην κοινωνική ένταξη

Οι δύο μετανάστες εργάτες που είναι μόνιμο προσωπικό μένουν στο χωριό που εργάζονται πολλά χρόνια και νοικιάζουν το δικό τους σπίτι όπου μένουν με τις οικογένειές τους. Έχουν ενσωματωθεί πλήρως στην τοπική κοινωνία και δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα κοινωνικής ένταξης. Έχουν αναπτύξει φιλικές σχέσεις με τον κ. Βούλγαρη αλλά και με τους ντόπιους.

Οι εποχικά εργαζόμενοι, που μένουν σε σπίτια που τους παραχώρησε δωρεάν ο κ. Βούλγαρης, δεν έχουν αναπτύξει κοινωνικές επαφές με την τοπική κοινωνία αλλά δεν αισθάνονται ανεπιθύμητοι ή κοινωνικά αποκλεισμένοι για όσο διάστημα μένουν στην περιοχή. Το κύριο μέλημά τους είναι να έρθουν να εργαστούν για ένα χρονικό διάστημα και να εξοικονομήσουν χρήματα για να επιστρέψουν στις οικογένειές τους.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίστηκαν και πώς ξεπεράστηκαν

Οι βασικές προκλήσεις ήταν να βρεθούν εργάτες που να γνωρίζουν σε στοιχειώδες επίπεδο ελληνικά ώστε να μπορούν να επικοινωνούν τουλάχιστον για θέματα που σχετίζονται με τις γεωργικές πρακτικές. Επιπλέον, και ειδικά για την περίπτωση των μόνιμων εργαζομένων, οι βασικές γνώσεις και δεξιότητες σχετικά με την καλλιέργεια των ελαιόδεντρων ήταν επιθυμητές καθώς ο ιδιοκτήτης δεν θα ήταν υποχρεωμένος να είναι συνεχώς μαζί τους και να τους καθοδηγεί.

Στην αρχή, οι εργάτες γνώριζαν βασικά ελληνικά που τους επέτρεπε να επικοινωνούν, αλλά σήμερα μιλούν άπταιστα τη γλώσσα. Στην περίπτωση των δεξιοτήτων και των γνώσεων, και οι δύο εργαζόμενοι είχαν βασικές δεξιότητες, αλλά με υπομονή και θετικό πνεύμα συνεργασίας εκ μέρους του ιδιοκτήτη, τώρα μπορούν να οργανώσουν τις αγροτικές εργασίες με συνέπεια.

 Σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη, οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν είναι πρώτα από όλα πολιτικές και μετά θα πρέπει να γίνουν όλες οι απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν την απασχόληση των μεταναστών στον αγροτικό τομέα.

Προκλήσεις όχι εγώ και γιατί

Μόνο στην περίπτωση που θα χρειαστεί να προσλάβει περισσότερους εποχικούς εργαζομένους, η πρόκληση θα είναι να τους βρει εγκαίρως και επίσης να μιλάνε τη γλώσσα για να μπορεί να επικοινωνήσει.

Διαχείριση

Διαχείριση της μεταφοράς από το σπίτι στην εργασία

Μιας και οι ελαιώνες είναι κοντά στο χωριό Άγιος Κωνσταντίνος και δεν υπάρχει δημοτική συγκοινωνία, ο ιδιοκτήτης καθορίζει ένα σημείο συνάντησης, όπως και την ώρα και τους παραλαμβάνει από εκεί για να τους μεταφέρει στον τόπο εργασίας.

Χρόνος/Φόρτος εργασίας

Εργάζονται περίπου 7 ώρες καθημερινά, ανάλογα με το φόρτο εργασίας και την περίοδο.

Θέματα κατάρτισης

Ανάγκη κατάρτισης για την αντιμετώπιση των μεταναστών ανάλογα με το ρόλο τους

Ο κ. Βούλγαρης πιστεύει ότι η εκπαίδευση των ιδιοκτητών αγροκτημάτων θα ήταν επωφελής αφού θα είχαν την ευκαιρία να κατανοήσουν πώς οι πολιτισμικές διαφορές επηρεάζουν τη συμπεριφορά των εργαζομένων και η εξεύρεση λύσεων για τη μεταξύ τους συνύπαρξη, θα ωφελούσε την αποτελεσματικότητα στη δουλειά που πρέπει να γίνει.

Ανάγκες κατάρτισης που απευθύνονται σε μετανάστες

Ο κ. Βούλγαρης δίνει έμφαση στην κοινωνική ένταξη των μεταναστών. Πιστεύει ότι αν υπάρξει κοινωνική ένταξη τότε η συνύπαρξη θα είναι αρμονική και αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο στη δουλειά τους. Πρέπει λοιπόν να ληφθεί μέριμνα ώστε οι μετανάστες να εκπαιδεύονται σχετικά με τα πολιτιστικά και θρησκευτικά έθιμα στην Ελλάδα τα οποία θα πρέπει επίσης να σέβονται.

Επιπλέον, θα ήταν επίσης επιθυμητά μαθήματα εκμάθησης γλωσσών με γρήγορους ρυθμούς με έμφαση στην επικοινωνία για την κάλυψη των καθημερινών τους αναγκών καθώς και στην υγιεινή, την ασφάλεια και τις βασικές γεωργικές πρακτικές.

Ανάγκες κατάρτισης που στοχεύουν σε ημεδαπούς εργαζομένους στο πλαίσιο της συνεργασίας τους με μετανάστες

Οι γηγενείς εργαζόμενοι θα πρέπει να εκπαιδευτούν ώστε να κατανοούν ότι οι μετανάστες εργάτες έρχονται να καλύψουν κενά εργασίας που δεν καλύπτονται από ντόπιους και επομένως δεν πρέπει να θεωρούνται ανταγωνιστές ή εισβολείς. Θα πρέπει επίσης να ενημερώνονται για την ευαισθητοποίηση τόσο για το κοινωνικό και πολιτιστικό υπόβαθρο των μεταναστών όσο και για τους λόγους για τους οποίους μετανάστευσαν αναζητώντας εργασία. Σε πολλές περιπτώσεις οι λόγοι είναι πολύ σημαντικοί όπως π.χ. πόλεμος, φυσικές καταστροφές, φτώχεια. Οι Έλληνες εργαζόμενοι θα πρέπει να εκπαιδευτούν για να ευαισθητοποιηθούν ώστε να βοηθήσουν τόσο την εργασιακή και κοινωνική ένταξη των μεταναστών όσο και να δείξουν ενσυναίσθηση.

Προτάσεις και συμβουλές από τον ερωτώμενο

Ο κ. Βούλγαρης ως αγρότης αλλά και ως Πρόεδρος του τοπικού ελαιουργικού αγροτικού συνεταιρισμού αναγνωρίζει την αναγκαιότητα πρόσληψης μεταναστών στον αγροτικό τομέα καθώς υπάρχει μεγάλη έλλειψη εργατικού δυναμικού.

Πρέπει να γίνουν συντονισμένες προσπάθειες από την κεντρική διοίκηση και νομικές ρυθμίσεις τόσο για την εύρεση μεταναστών για αυτές τις θέσεις εργασίας όσο και για τη βελτίωση της στέγασης, της εκπαίδευσης και της ένταξής τους στις τοπικές αγροτικές κοινότητες.

Σε τοπικό επίπεδο, μια ιδέα πάνω στην οποία εργάζονται και προσπαθούν να βρουν τρόπο χρηματοδότησης είναι να δημιουργήσουν εγκαταστάσεις και υποδομές ώστε να μπορούν να υποδέχονται τους μετανάστες προσφέροντάς τους δωρεάν στέγαση.

Τέλος, πιστεύει ότι οι μετανάστες εργαζόμενοι θα πρέπει να καταγράφονται σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης. Με αυτόν τον τρόπο οι αγρότες εργοδότες θα μπορούν να πληρώνουν για την ασφάλισή τους, οι μετανάστες θα πληρώνουν το μερίδιό τους από την ασφάλισή τους και η κεντρική διοίκηση θα είναι σε θέση να σχεδιάζει και να εφαρμόζει πιο στοχευμένες πολιτικές και μέτρα τόσο για τους αγρότες όσο και για τους μετανάστες.